چکیده کتاب: صفاء السلطنه نایینی یکی از رجال بنام دوران ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار و از چهره های فرهنگی و سیاسی آن عصر به شمار می آید . از جمله مقام های او معاونت وزارت انطباعات معاونت وزارت دول خارجه معاونت وزارت خراسان بوده است . سفرنامه حاضر که به سفرنامه خراسان روزنامه سفر خراسان سفرنامه خراسان و عراق عجم و تحفه الفقرا موسوم است . به قلم صفاء السلطنه نایینی نوشته شده شرح مسافرت او از مشهد تا تهران از راه رباطات به نایین و از آن جا به تهران در سال 1300ه ـ .ق است . مسیر سفر او از طریق :مشهد تربت حیدریه ساغند طبس چهارده یزد اردکان نایین اردستان کاشان قم و حضرت عبدالعظیم به تهران بوده است . در این سفرناه مولف هم به نکات تاریخی توجه کرده و هم مسایل جغرافیایی را مطمح نظر قرار داده است .اطلاعات درج شده در کتاب درباره راه و رباط و بناهای ملی و مذهبی (عرض راه خود) مانند مساجد کاروان سراها امامزاده ها و رباط ها بسیار حایز اهمیت است .مولف به هر شهر و دهی که وارد شده نخست به سراغ دانشمندان و علمای ان شهر رفته شرح احوال و اطلاعاتی از ان ها در کتاب خود اورده است .کتاب از مقدمه مفصل درباره صفاء السلطنه شرح حال سال شمار زندگی و معرفی اثار نویسنده برخوردار است .مصحح در پایان نیز توضیحات مبسوطی درباره برخی اشخاص و مکان های مندرج در متن افزوده است .صفحات پایانی نیز مشتمل بر فهرست های متعدد و مفصل نام اشخاص نام مکان ها بناها قلعه ها مسجدها مدفن ها امام زاده ها مدرسه ها رباط ها کاروانسراها دروازه ها چاپارخانه ها درخت ها میوه ها خوراکی ها گل ها لغات اصطلاحات فهرست منابع و عکس ها و طرح هایی از بناهای شهرها و مناطق مسیر صفاء السلطنه .گفتنی است چاپ نخست این اثر در سال 1366صورت گرفته و اینک چاپ دوم ان عرضه می شود .

لازم به ذکر است که نویسنده شرح زیبایی از نایین آورده است . ورود به نایین - جمعیت - آب و هوا - امامزاده - پیدایی امامزاده - بانی امامزاده - قلعه نایین - سیر تاریخی - بزرگان - دیدار با پدر - بناها - وضع حمامها - دیدار با اعیان و بزرگان - دیدار از مسجد جامع - فجایع صدر العلماء نائینی و فرزندانش - بیماری نویسنده - دیدار از محمدیه نایین - شرح فلعه و بناهای محمدیه - وجه تسمیه محمدیه - دیدار از مصلی - دیدار از بقاع و مزارات و مسجد بابا عبدالله - دهات اطراف - رباط و آب انبار - آب و هوای دهات - میوه ها - صیفی -  ییلاقها - کم آبی - وضع دهاتها - حرکت از نایین