در فرهنگ مسلمانان، بعضی روزها به دلیل برکت و خیری که در آنهاست، عید نامیده شده
است. یکی ازاین روزهای والامقام، روز عید غدیر خم، یعنی هیجدهم ذیحجه است که از
سوی رسول گرامی اسلام، برترین عید امت لقب گرفته است. حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز در
حدیثی، غدیر خم را اتمام حجت خداوند با مسلمانان می داند تا در برگزیدن جانشین رسول
گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به انحراف نیفتند.
معنای غدیر
غدیردرلغت به معنای آبگیر است؛ گودالی در بیابان که آب باران در آن گرد آید. در میان راه دو
شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، محلی است به نام «جُحفه» که در زمان رسول گرامی
اسلام صلی الله علیه و آله ، کاروانیان حج گذار در آنجا از هم جدا می شدند و به طرف دیار خود می رفتند. در
این محل، غدیر خم جای دارد. علت نام گذاری این غدیر به خم، آن است که آبگیر آنجا به
شکل خُمِ رنگرزان بوده و برخی قبایل صحرایی، گاه جامه های رنگ کرده خود را در این
آبگیر می شسته اند.
خلاصه واقعه غدیر خم
در سال دهم هجرت، رسول خدا صلی الله علیه و آله به حج رفت و احکام آن را به مردم آموزش داد. به هنگام
بازگشت از مکه، در استراحتگاه جُحفه و در غدیر خم، به امر خدا مردمان را گرد آورد و در آن
مجمع سترگ، امام علی علیه السلام را به جانشینی خود به آنان شناساند و فرمود: «هر کس من مولای
اویم، علی مولای اوست». البته جانشینی علی علیه السلام سال ها پیش در مکه و در جمع خاندان
هاشم انجام گرفته بود، ولی در غدیر، به اطلاع عموم رسید.
غدیر؛ تداوم خط نبوت
واقعه غدیر خم که در آخرین سال زندگی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله رخ داد و در آن علی علیه السلام به
جانشینی آن حضرت صلی الله علیه و آله برگزیده شد، حادثه ای تاریخی نیست که در کنار دیگر وقایع بدان
نگریسته شود. غدیر تنها نام یک سرزمین نیست؛ یک تفکر است. غدیر، نشانه و رمزی است
که از تداوم خط نبوت خبر می دهد. غدیر، نقطه تلاقی کاروان رسالت با طلایه داران امامت
است. آری، غدیر خم یک سرزمین نیست؛ چشمه ای است که تا پایان هستی می جوشد؛
کوثری است که فنا برنمی دارد؛ و افقی است بی کرانه و خورشیدی است عالم تاب.
غدیر و سرنوشت اسلام
بدون شک واقعه غدیر خم، نقش سرنوشت سازی در تعیین مسیر آینده اسلام داشته است.
در این واقعه، پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله مهم ترین مأموریت دوران پیامبریِ خود را به انجام رساند؛
مأموریتی که انجام آن، به منزله رساندن پیام رسالت حضرت بود، و کوتاهی در مورد آن، به از
بین رفتن زحمات چندین ساله ایشان می انجامید؛ چنان که خداوندمتعالی درآیه 67 سوره
مائده می فرماید: «هان ای پیامبر! آنچه را از سوی پروردگارت به تو نازل شده است، تبلیغ کن
و اگر چنان نکنی، پیام و رسالت او را انجام نداده ای وخداوند تو را از مردم حفظ می فرماید».
حدیث غدیر خم یقینی است.
واقعه غدیر خم، یکی از مسلّم ترین مسائل تاریخ اسلام است و صدها دانشمند از آن یاد
کرده اند؛ مانند ابوریحان بیرونی و خواجه نصیرالدین طوسی. فیلسوف معروف، فارابی نیز
بر همین اساس، به تحلیل فلسفه «امامت» پرداخته است. ابن سینا نیز به موضوع نص (حدیث
صریح غدیر)، در کتاب شفا اهمیت داده است، و آن را بهترین راه برای تعیین جانشین دانسته
است. گذشته از علمای بزرگ شیعه که همه موثّق اند و حجت،ده ها و ده ها دانشمند و محدث
و مورّخ و مفسر از اهل سنت نیز حدیث غدیر و واقعه آن را نقل کرده اند؛ مانند طبری و ابن
اثیر و احمد حنبل.
عید قربان در زمره اعیاد بزرگ مسلمانان شمارده میشود و
آن را به عید اضحی نامگذاری کرده اند، چرا که اضحی جمع ماده ضحی به معنی
ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و هنگامی که خورشید بالا میآید (قبل از
ظهر)، آن موقع را ضحی گویند. به همین سبب حجاج به هنگام بالا آمدن آفتاب
قربانی میکنند، بدین سبب روز دهم ذیالحجه را که قبل از ظهر آن، عمل
قربانی انجام میشود «عید اضحی» میگویند.
عید قربان و قربانی کردن صرفا برای حاجیانی که در سرزمین الهی حضور
دارند، واجب است و برای کسانی که در کشورهای مختلف زندگی می کنند، واجب
نیست. دراصل فلسفه عید قربان، به مسلخ بردن شهوات نفسانی است که باید آن را
به قربانگاه ببریم و در پیشگاه معبود آن را از بین ببریم. ما در نهم
ذیالحجه با خواندن دعای عرفه منسوب به دعای امام حسین (ع) در روز عرفه به
شناخت خود نزدیک تر می شویم و از خدا آمرزش طلب می کنیم، تا در دهم
ذیالحجه نفس و آمال دنیوی خود را قربانی کنیم و به خدای متعال نزدیک تر
شویم.
امروز : 52 دیروز : 177 ماه : 41 ماه قبل : 443 سال : 4921
سال قبل : 16772
کل : 159736
اطلاعات سايت: اخبار :161 نظرات : 0 خروجي rssكاربران: اعضا :
3 كاربران آنلاين : 2